Ultrasonografi - Prof. Dr. Ender Dulundu

Endoskopik Ultrasonografi (Eus) Nedir?

EUS, bir tür endoskopik incelemedir. Ucunda kamera ve ultrason probunun olduğu İnce bir tüpün; ağızdan yemek borusu, mide ve ince bağırsağın ilk kısmına ilerletilerek yapılan incelemeyi içerir. Tüpün ucunda ses dalgaları yayan küçük bir ultrason probu bulunur. Bu ses dalgaları, mide, ince bağırsak, pankreas, safra kanalları ve karaciğer gibi çevredeki yapılarda normal dışı bir oluşumun varlığını (kist, kitle, tas, safra yolu ve pankreas patolojileri, vb) ortaya koymamıza yardımcı olur. EUS, sindirim sisteminizin ayrıntılı görüntülerini sağlayarak doktorunuza diğer görüntüleme testlerinden daha fazla bilgi sağladığı gibi bazen tedaviye de katkı sağlar. İşlem hasta kısmen uyutularak gerçekleştirilir ve genellikle 20 ila 45 dakika sürer.

Kanser Hastalarında Neden Eus Kullanılır?

EUS, doktorunuzun sindirim ve solunum sistemindeki belirli kanserlerin yayılma derecesini belirlemesine yardımcı olur. Ayrıca kanserin derinliğini ve komşu lenf bezlerine veya büyük kan damarları gibi yakındaki hayati yapılara yayılıp yayılmadığını doğru bir şekilde değerlendirmesine de olanak tanır. Bazı hastalarda EUS, tanı koyup uygun tedaviyi belirlemeye yardımcı olmak için bir yumru veya lezyonun iğne biyopsisini elde etmek veya kistik bir lezyonu boşaltmada olduğu gibi tedavi amacıyla da kullanılabilir.

Karaciğer Kanserinin Cerrahi Tedavisi Sırasında Ultrasonografinin Kullanılması Neden Önemli?

Karaciğer kanseri cerrahisinde başarıyı etkileyen en önemli faktörlerden birisi de cerrahi sonrası geride tümör bırakmamaktır. Ameliyat öncesi dönemde tomografi, MR, Pet BT gibi görüntüleme yöntemleriyle hastadaki tümör yükü ortaya konur. Ameliyat sırasında doğrudan karaciğerin kendisine ultrasonografi yaptığımızda tüm bu görüntüleme yöntemlerine rağmen saptanamamış olan yüzde 3 ila 15 arasında değişen bir oranda ek tümör görme ihtimali mevcuttur. Böylece ameliyat sonrasında geride tümör bırakma riski ortadan kalkmış olur. Yapılan ameliyat sağlıklı bir şekilde sonlanır ve hastada gizli kalmış odaklardan tekrar yeni bir tümörün nüksetmesini minimuma indirmiş olunur. Aynı zamanda ultrasonografi ile önemli damarlar korunarak karaciğer hasarı en aza indirilir ve hastada mümkün olan en fazla oranda karaciğer dokusu korunmuş olur.

Endoskopik Ultrasonografi (Eus) Hangi Hastalıklarda Kullanılır?

Kanser sebebiyle tıkanan safra yollarının EUS eşliğinde mideye ya da ince bağırsağa boşaltılması veya stent takılmasında kullanılır.

Yemek borusu kanseri, mide kanseri, rektum kanseri, safra yolu kanseri, pankreas kanseri tanısı, biyopsi alınması, kanserin erken evrede saptanması, ameliyat sonrası takipte nüks bulgularının araştırılması, rektum etrafındaki komşu organlarda (prostat, mesane, vajina) lenf bezlerinde ve damarlarda kanser tutulumunun incelenmesi ve tümörün derecesinin (T1, T2, T3, T4) belirlenmesinde, safra kanalı taşlarının tespiti, pankreas kistlerinin boşaltılması ve karaciğerdeki kitlelerden biyopsi alınması gibi pek çok tanı ve tedavi amaçlı girişimde EUS kullanılır.